Πρωτομαγιά !

Χαράλαμπος Παχής ( Κέρκυρα, 1844 - 1891)
Πρωτομαγιά στην Κέρκυρα, μεταξύ 1875 - 1880
Εθνική Πινακοθήκη
"Η πρώτη του Μαΐου εορτάζεται εν Κερκύρα κατά τρόπον, όσον μοι γνωστόν, διαφέροντα από του εορτασμού της ημέρας ταύτης εν ταις λοιπαίς ελληνικαίς χώραις. Οι αγρόται φέρουσι την ημέραν ταύτην εις την πόλιν κορμόν κυπαρίσσου ου το φύλλωμα έχουσιν εστολισμένον δια ξυλίνων στεφανών ας επικοσμούσι διά ταινιών πολυχρώμων, ωών του Πάσχα κοκκίνων, κώνων πίτυος και κινάρας και άλλων οπωρών κεχρυσωμένων, περιστερών και των τοιούτων. Το δένδρον τούτο του Μαΐου ενθυμίζει πως το παρά τοις Φράγκοις δένδρον των Χριστουγέννων. ΄Δουσι δε οι χωρικοί οι την κυπάρισσον κρατούντες προ των οικιών εκάστων το εξής άσμα: 

Και αν είναι με τον ορισμό, να πούμε και το Μάη.
Μπρε μπήκ' ο Μάης, μτρε μπήκ' ο Μάης, μπρε μπήκ'  ο Μάης ο μήνας,
ο Μάης με τα τριαντάφυλλα και ο Απρίλης με τα ρόδα.
Απρίλη, Απρίλη αφόρετε, Μάη μου κανακάρι,
π' όλο τον κόσμο γιόμισες απ' άνθη και λουλούδια.
Λουλούδισε, λουλούδισε, λουλούδισέ μου κόρη
να πάει να δώσει το φιλί πριν βρέξει, πριν χιονίσει,
πριν καταιβάσει ο ουρανός και σύρουν τα ποτάμια.
Και δω που τραγουδήσαμε πέτρα να μη ραΐσει
Και αφέντη κυρ ............. χρόνους πολλούς να ζήσεις,
να ζήσεις χρόνους εκατό και να τους απεράσεις.
Πολλά είπαμε τ' αφέντη μας, να πούμε της κυράς μας.
Κυρά χρυσή, κυρ' αργυρή, κυρά μαλαματένια,
που σε χτενίζει ο Έρωτας με τα χρυσά του χτένια,
με τα χρυσά, με τ' αργυρά, με τα μαλαματένια.
Και άνοιξε τ'  άξιο σου πουγγί το μαργαριταρένιο
και βάλε το χεράκι σου το καλομαθημένο,
και αν έχης γρόσια φέρε τα και αν έχεις και παράδες
και αν έχεις και γλυκό κρασί, φέρε να μας κεράσεις.
Και στων παιδιών σου τες χαρές κουφέτα να μοιράσεις.
όχι κουφέτα μοναχά, μον΄ και πολλά καρύδια
και πλήθειο το γλυκό κρασί να πιούν τα παλληκάρια.
Και δω που τραγουδήσαμε να 'ρθούμε και του χρόνου,
και την ημέρα της Λαμπρής με το Χριστός Ανέστη. (δις)
...Νομίζω ότι αι ιδιαίτεραιαύται συνήθειαι δύνανται να εξηγηθώσιν εκ λόγων ιστορικών, ήτοι ως λείψανον του τρόπου, καθ' ον οι εν Κερκύρα Αθίγγανοι την πρώτην του Μαΐου, εισερχόμενοι εκ των αγρών εις την πόλιν, εδείκνυον εις τον άρχοντα αυτών βαρόνον την εις αυτόν υποταγήν. Δεν θέλω δε να ειπώ ότι οι Αθίγγανοι είνε και οι το πρώτον εισαγαγόντες τον τρόπον του εορτασμού εις την νήσον, αλλ' ότι, παραλαβόντες το ήδη, ως εκ των εγγράφων φαίνεται, επικρατούν εγχώριον έθιμον, διετήρησαν αυτό και συνέτειναν εις την αυτού διάδοσιν..."

Σ. Λάμπος, Περί του εν Κερκύρα τιμαρίου των Αθιγγάνων κα της πρώτης Μαΐου, 'Κερκυραϊκά Ανέκδοτα', Αθήναι 1882 (63-74) και σε
Ι. Ρωμανού, Ιστορικά Έργα, 'Κερκυραϊκά Χρονικά', τ. Ζ΄ (1959), σ. 365-375.